Η έκθεση «Bonheur familial» στο Red Star Line Museum αφηγείται την ιστορία της κινεζικής κοινότητας στην Αμβέρσα

Οι Κινέζοι σε όλο τον κόσμο γιόρτασαν τη Σεληνιακή Πρωτοχρονιά και την έναρξη του Έτους του Φιδιού την Τετάρτη 29 Ιανουαρίου. Επομένως, δεν είναι τυχαίο ότι το Μουσείο Red Star Line – που βρίσκεται από το 2013 κατά μήκος του Rijnkaai στην Αμβέρσα, σε τρεις ιστορικές αποθήκες και αίθουσες αναχώρησης της ομώνυμης ναυτιλιακής εταιρείας – άνοιξε μια προσωρινή έκθεση στις 30 Ιανουαρίου αφιερωμένη στην ιστορία της κινεζικής κοινότητας στην Αμβέρσα.

Πρόκειται για μια από τις παλαιότερες και πολυπληθέστερες στο Βέλγιο, με 30.000 έως 40.000 κατοίκους κινεζικής καταγωγής. Το «Bonheur familial» τοποθετεί τρεις οικογένειες κινέζων εστιατόρων στο επίκεντρο της ιστορίας, αφού η «Chinatown» της Αμβέρσας αναπτύχθηκε γύρω από τα εστιατόρια που άνοιξαν τις πόρτες τους από τη δεκαετία του 1950 και μετά. Η έκθεση, που θα διαρκέσει έως τις 4 Μαΐου, περιλαμβάνει επίσης έργα σύγχρονων καλλιτεχνών.

Η κινεζική κοινότητα στην Αμβέρσα διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην οικονομική και πολιτιστική ζωή της φλαμανδικής πόλης-λιμανιού. Η Chinatown της Αμβέρσας βρίσκεται κοντά στον κεντρικό σταθμό, στην οδό Van Wesenbekestraat, η οποία είναι γεμάτη κινέζικα εστιατόρια, σούπερ μάρκετ και πολιτιστικά κέντρα. Ως εκ τούτου η έκθεση υπογραμμίζει ιδιαίτερα πώς αυτή η κοινότητα αναπτύχθηκε γύρω από μερικά εστιατόρια – ξεκινώντας από το China West – που άνοιξαν τις πόρτες τους σε αυτήν την περιοχή και έφεραν εργάτες από την Κίνα και το Χονγκ Κονγκ.

Η οικογένεια Pang

Μία από αυτές τις τρεις οικογένειες είναι κι αυτή της επιμελήτριας της έκθεσης, Ching Lin Pang. Σήμερα, ανθρωπολόγος, διδάσκοντας στα πανεπιστήμια της Αμβέρσας και της Λουβένης (KULeuven), έφυγε από το Χονγκ Κονγκ με την οικογένειά της το 1969, σε ηλικία 6 ετών, για να εγκατασταθεί στην Αμβέρσα. «Ο πατέρας μου είχε ήδη φύγει δύο χρόνια νωρίτερα για να μάθει το επάγγελμα στο εστιατόριο China West στην Αμβέρσα», λέει η Pang.

Αυτό το εστιατόριο δεν υπάρχει πλέον σήμερα, αλλά τον 20ο αιώνα προσέλκυσε πολλούς Κινέζους που ήθελαν να ανοίξουν ένα εστιατόριο στη μητρόπολη της Αμβέρσας. «Ένα πρώτο κύμα κινέζων μεταναστών έφτασε στις αρχές του 20ου αιώνα και εγκαταστάθηκαν κυρίως στο Schipperskwartier στην Αμβέρσα, επειδή ήταν κυρίως ναυτικοί», εξηγεί η Ching Lin Pang. «Το δεύτερο κύμα μεταναστών έχει να κάνει πολύ με το εστιατόριο China West».

Τρία χρόνια χωρίς ρεπό

Το 1970, η οικογένεια Pang ανέλαβε το εστιατόριο Nam Fong στο Deurne. «Τα τρία πρώτα χρόνια ήταν γεμάτα με πολύ σκληρή δουλειά, ακόμη και για εμάς τα παιδιά», θυμάται. «Μεταξύ 1970 και 1973, το εστιατόριο ήταν ανοιχτό κάθε μέρα από το μεσημέρι έως τις 4 το πρωί. Θυμάμαι ακόμα πολύ καλά την πρώτη μέρα που πήραμε ρεπό. Όλη η οικογένεια πήγαμε στον ζωολογικό κήπο της Αμβέρσας».

Τα παιδιά της οικογένειας πήγαν σχολείο, έκαναν τα μαθήματά τους και μετά βοήθησαν τους γονείς τους στο εστιατόριο. «Δεν υπήρχε ελεύθερος χρόνος για παιχνίδι ή χαλάρωση. Αλλά κάναμε το εστιατόριο τη δική μας παιδική χαρά. Έμαθα πώς να κόβω τα λαχανικά στην τελειότητα και μπορώ να ξεκοκαλίσω κάθε κοτόπουλο», λέει η Pang.

Οικογενειακή Ευτυχία

Ο τίτλος της έκθεσης δεν αναφέρεται μόνο στη σημασία των κοινωνικοοικονομικών σχέσεων μεταξύ των μελών μιας κινεζικής οικογένειας από τη μια γενιά στην άλλη. Αλλά και στον κοινωνικό ρόλο που το κινέζικο εστιατόριο έφτασε να διαδραματίζει στην Αμβέρσα ως «οικογενειακό εστιατόριο» για Φλαμανδούς πελάτες, από γενιά σε γενιά.

«Οικογενειακή ευτυχία» ονομάζεται επίσης ένα συγκεκριμένο πιάτο στη νότια κινεζική κουζίνα. Είναι ένα stir-fry που φτιάχνεται με κρέας, ψάρι, τόφου και διάφορα λαχανικά. Χάρη στον πλούτο των συστατικών, κάθε μέλος της οικογένειας θα βρει κάτι που να του ταιριάζει.

Σύγχρονοι καλλιτέχνες

Με την προσωρινή έκθεση, η Ching Lin Pang ελπίζει να ευαισθητοποιήσει την κινεζική κοινότητα στην Αμβέρσα. Δεν είναι τυχαίο ότι το «Bonheur familial» άνοιξε τις πόρτες του την επομένη της Κινεζικής Πρωτοχρονιάς. «Πολλοί άνθρωποι γνωρίζουν για τα κινέζικα εστιατόρια, αλλά μικρή έρευνα έχει αφιερωθεί στην ιστορία της κοινότητάς μας».

Η ιστορία των τριών οικογενειών των Κινέζων εστιάτορες διηγείται μέσα από συνεντεύξεις και έγγραφα από τα οικογενειακά αρχεία. Ο φωτογράφος Vincen Beeckman απαθανάτισε επίσης τις οικογένειες και τα εστιατόριά τους.