ΕΡΩΤΟΣ ΕΡΓΑ ΕΠΙΠΟΛΑΙΑ, του Ουίλιαμ Σαίξπηρ: το φετινό έργο του ΘΕΣΠΙ Βρυξελλών!

Με μεγάλη χαρά φιλοξενούμε σήμερα την ανακοίνωση της νέας θεατρικής προσπάθειας της θεατρικής ομάδας ΘΕΣΠΙΣ. Και ποια άλλη μέρα, από την σημερινή, 14η του Φλεβάρη, θα ήταν η καλύτερη για την ανακοίνωση του θεατρικού έργου με τίτλο «ΕΡΩΤΟΣ ΕΡΓΑ ΕΠΙΠΟΛΑΙΑ», του Ουίλιαμ Σαίξπηρ σε σκηνοθεσία Αριστείδη Λαυρέντζου! Να ευχαριστήσουμε την θεατρική ομάδα ΘΕΣΠΙΣ αλλά και τον Αριστείδη Λαυρένζο προσωπικά για την πολύχρονη συνεργασία μας.

Οι καλύτερες μας ευχές στην ομάδα ΘΕΣΠΙΣ για την νέα αυτή προσπάθεια, την οποία θα απολαύσουμε στις 22, 23, 24, 25 Μαΐου 2025, στο θέατρο Comédie Royale Claude Volter.

Γράφει ο Αριστείδης Λαυρέντζος.

Μετά από την περυσινή παράσταση της Λυσιστράτης, που οι κριτικές χαρακτήρισαν ως μία από τις καλύτερες του ελληνικού θεάτρου στο Βέλγιο, ο θίασος ΘΕΣΠΙΣ ετοιμάζει για τον μήνα Μάιο 2025 την παράσταση ενός όχι αρκετά γνωστού στο κοινό έργου του Ουίλιαμ Σαίξπηρ. Love’s Labour’s Lost ο τίτλος του πρωτοτύπου – και με αποδεκτή από την Οξφόρδη παραλλαγή του τίτλου, Love’s Labours Lost.

Παραθέτουμε παρακάτω εκτενή σημείωση για την επιλογή ελληνικού τίτλου, τα μέγιστα πιστού στο πρωτότυπο. Ας δούμε περί τίνος πρόκειται στο έργο: Ο Βασιλιάς της Ναβάρρας Φερδινάνδος (πρόσωπο της φαντασίας του Σαίξπηρ) αποφάσισε με όρκο, για τον ίδιο και για το βασίλειό του, μια ασκητική ζωή για τρία χρόνια, αφιερωμένη στη μελέτη, με αποχή από τον έρωτα, σκληρή νηστεία και αϋπνία. Τρεις άρχοντές του κάνουν μαζί του τον ίδιο όρκο. Οι γυναίκες απαγορεύεται να πλησιάσουν σε λιγότερο από ένα μίλι απόσταση, και οι παραβάτες θα τιμωρηθούν με φυλάκιση, για δε τις γυναίκες προβλέπεται και αποκοπή της γλώσσας. Θα μπορέσουν άραγε να τηρήσουν τον όρκο ο Βασιλιάς και οι άρχοντές του; Τα πράγματα δυσκολεύουν μόλις φτάνουν από τη Γαλλία, για μια διαπραγμάτευση, η ωραία κόρη του Βασιλιά της Γαλλίας και οι τρεις εξίσου ωραίες κυρίες των τιμών της.

Οι τέσσερις της Ναβάρρας ερωτεύονται κεραυνοβόλα τις τέσσερις Γαλλίδες και επινοούν στρατηγήματα για να τις κατακτήσουν, αν και τους προβληματίζει και η δέσμευση που έχουν από τον όρκο τους. Θα είναι αυτά τα στρατηγήματα – έργα του έρωτά τους – τα κατάλληλα για να φτάσουν στο σκοπό τους;

Η απάντηση θα δοθεί στη σκηνή, τόσο για το ερώτημα αυτό όσο και για το ρόλο ενός πέμπτου ζευγαριού, το οποίο αποτελεί ο φανφαρόνος Ισπανός ιππότης Αρμάδο και η χωριατοπούλα, από τη Ναβάρρα, Ζακνέτα. Όποιες και να είναι οι απαντήσεις, η ομορφιά, η ποίηση και ο έρωτας διατρέχει το έργο από άκρου εις άκρο, αποτελώντας και έναν ύμνο για τη γυναίκα. Συμμετέχουν συνολικά 21 πρόσωπα-ρόλοι που δεν περιγράφουμε εδώ για λόγους συντομίας.

Τέσσερα χαρακτηριστικά δίστιχα από το έργο (Μπιρόν, σκηνή 4.3.316-323):

«Σαν τόλμησε ποιητής την πένα του ν’ αγγίξει για να γράψει,
του έρωτα οι στεναγμοί σμίξαν με το μελάνι του.

Οι στίχοι τότε γίνονται ικανοί να γοητεύσουν βάρβαρων αυτιά και να ενσταλάξουν στους τυράννους ταπεινότητα.
Πήρα τη γνώση αυτή απ’ των γυναικών τα μάτια. Αστράφτουν πάντα τη φωτιά του Προμηθέα.

Αυτά είναι οι τέχνες, τα βιβλία, οι ακαδημίες, που δείχνουν, περιέχουνε και τρέφουνε τον κόσμο.»

Η φιλοδοξία μας είναι να συντελέσουμε με τις μικρές μας δυνάμεις να γίνει πιο γνωστό το ωραιότατο αυτό έργο της νεότητας του Σαίξπηρ: ήταν τριάντα ετών το 1594 που το έγραψε.

Ο θίασος ΘΕΣΠΙΣ θεωρεί ότι το θέμα του έργου, ο ΕΡΩΤΑΣ, που στη μετάφρασή μας είναι και η πρώτη λέξη του τίτλου, οδηγεί αβίαστα στη σκέψη να λανσάρουμε το έργο την ημέρα της γιορτής του έρωτα, την ημέρα του ΑΓΙΟΥ ΒΑΛΕΝΤΙΝΟΥ, 14 Φεβρουαρίου.

Η σκηνοθεσία, η μετάφραση και οι υπέρτιτλοι (αγγλικά και γαλλικά) είναι του Αριστείδη Λαυρέντζου. Τα σκηνικά και τα κοστούμια της Άντας Σωτηροπούλου. Τραγουδά η Κωνσταντίνα Σλακώνη.

Παίζουν οι ηθοποιοί (κατά σειρά εμφάνισης):

Βασίλης Μάγνης, Βασίλης Πούλος, Κωνσταντίνος Μανιάτης, Αριστείδης Λαυρέντζος, Χάρης Ξενογιάννης, Γιώργος Μαγκλής, Κώστας Δερβένης, Αντώνης Καστρισιανάκης, Τίνα Χατζηθωμά, Γιώργης Καταλαγαριανάκης, Μαρία Μερκούρη, Ανδριάνα Ασημακοπούλου, Ναταλία Καπετανάκη, Άννα Ρωμάνου, Κωστής Γεραρής, Δήμος Αγγελούσης.

Τόπος και ημερομηνίες παράστασης: 22, 23, 24, 25 Μαΐου 2025, στο θέατρο Comédie Royale Claude Volter, Avenue des Frères Legrain 98, 1150 Bruxelles
Media Sponsor: newsville.be
Τα εισιτήρια θα εκδοθούν σύντομα.
Κρατήσεις μπορούν να γίνουν από τώρα στο thespis.theatre@gmail.com και alavrentzos@gmail.com

Σημείωση σχετικά με τη μετάφραση του τίτλου

Το έργο μεταφράστηκε στα ελληνικά εδώ και μισό αιώνα από τον χαλκέντερο μεταφραστή του όλου έργου του Σαίξπηρ Βασίλη Ρώτα, με τον τίτλο Αγάπης Αγώνας Άγονος, που – για λόγους σεβασμού του πρώτου μεταφραστή και όχι μόνο – έχει ακολουθηθεί και από τις μέχρι σήμερα τέσσερις γνωστές ελληνικές μεταφράσεις (Στρατής Πασχάλης, Ερρίκος Μπελιές, Μάγια Λυμπεροπούλου, Χριστίνα Μπάμπου-Παγκουρέλη – η τελευταία το 2019).

Ο αναγνώστης παρατηρεί ότι τόσο το πρωτότυπο όσο και η μετάφραση του Ρώτα έχουν όμοια τα αρχικά των τριών λέξεων του τίτλου. LLL στο πρωτότυπο του Σαίξπηρ, ΑΑΑ (και μάλιστα ΑγΑγΑγ) στη μετάφραση του Ρώτα. Οι γαλλικές μεταφράσεις δεν κατόρθωσαν ή δεν προσπάθησαν να επιτύχουν τίτλο με όμοια τα τρία αρχικά. Καθιέρωσαν λοιπόν τον τίτλο Peines d’amour perdues (Χαμένοι κόποι του έρωτα). Στα γερμανικά έχουμε βρει δύο μεταφράσεις του τίτλου: Verlorene Liebesmüh (Χαμένος κόπος του έρωτα) και Liebes Leid und Lust (Πόνος και ευχαρίστηση του έρωτα), που τη θεωρούμε προτιμότερη, όχι μόνο για τη διατήρηση των τριών αρχικών L αλλά κυρίως για την επιτυχέστερη απόδοση του περιεχομένου.

Πράγματι, υπάρχει στο έργο και ο πόνος του έρωτα, λόγω των αρνήσεων των κοριτσιών αλλά και λόγω της αρχικής απαγόρευσης των ερωτικών σχέσεων, αλλά υπάρχει και η ευχαρίστηση, για τις περισσότερες από τις υπόλοιπες σκηνές. Στη νέα μετάφραση του έργου στη νεοελληνική, την οποία έκανε ο Αριστείδης Λαυρέντζος για την παράσταση του Μαΐου 2025, θεώρησε σκόπιμο, με σύμφωνη γνώμη όλης της ομάδας, να αναμεταφράσει και τον τίτλο, διατηρώντας και το «παιχνίδι» των τριών πρώτων αρχικών, με Ε αυτή τη φορά: ΕΡΩΤΟΣ ΕΡΓΑ ΕΠΙΠΟΛΑΙΑ

Ενώ οι δύο πρώτες λέξεις είναι ευκολότερες και αναμφισβήτητα αντιστοιχούν στις αντίστοιχες του πρωτοτύπου (Love’s Labours), δουλέψαμε περισσότερο για την τρίτη λέξη («επιπόλαια»). Από το ίδιο το κείμενο του έργου χαρακτηρίζονται ελαφρές, ανεύθυνες, ατελέσφορες, επιπόλαιες, οι ενέργειες των ανδρών να κατακτήσουν τις Γαλλίδες αρχόντισσες. Ο ίδιος ο Μπιρόν αποκηρύττει αυτές του τις ενέργειες και υπόσχεται ότι στο μέλλον θα είναι πιο σοβαρός και πιο ευθύς (σκηνή 5.2, στίχοι 396-417). Επίσης η Πριγκίπισσα λέει στους τέσσερις υποψήφιους εραστές, εκ μέρους της ιδίας και εκ μέρους των τριών κοριτσιών της συνοδείας της ότι ο τρόπος με τον οποίο τις προσέγγισαν ήταν ένας τρόπος διασκέδασης και όχι κάτι το πιο βαθύ (σκηνή 5.2, στίχοι 743-750), άρα ήταν κάτι μάλλον επιπόλαιο.

Συνεπώς, αβίαστα καταλήγουμε στη λέξη «επιπόλαια», που δεν αποκλείει βέβαια ούτε την ομορφιά ούτε την ποίηση των σκηνών, και ασφαλώς ούτε τις κωμικές πλευρές τους. Ακόμη, αναζητώντας τη χρήση της λέξης «επιπόλαιος» σε σχέση με τον έρωτα («επιπόλαιος έρως»), την εντοπίσαμε στο έργο του Λουκιανού Εταιρικοί Διάλογοι, 8.2. Και τέλος, ο καθένας και η καθεμιά μπορεί, νομίζω, να ταυτιστεί με την έννοια κάποιων επιπόλαιων ερωτικών προσεγγίσεων σε κάποιες στιγμές της ζωής της/του. Σας περιμένουμε με χαρά στην παράσταση!

Α.Λ.

Εορτασμός των 40 ετών του Αριστείδη Λαυρέντζου στο θέατρο

Θα θέλαμε να ενημερώσουμε τους αναγνώστες του newsville.be και τους θεατές του έργου μας ότι ο σκηνοθέτης μας και Πρόεδρος της ομάδας ΘΕΣΠΙΣ Αριστείδης Λαυρέντζος συμπληρώνει εφέτος 40 χρόνια στο θέατρο (1985-2025). Έχοντας αρχίσει με την ομάδα του Θεατρικού Εργαστηριού Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων από την πρώτη του παράσταση, 20 Ιουνίου 1985 στις Βρυξέλλες, έκανε μια μεγάλη διαδρομή, με κυριότερο σταθμό την ίδρυση της ομάδας ΘΕΣΠΙΣ το 2002, μαζί με άλλους θεατρόφιλους, Έλληνες και ξένους. Αυτό το γεγονός νομίζουμε ότι αξίζει να γιορτασθεί, και η παράστασή μας του Μαΐου θα είναι μια ευκαιρία να το κάνουμε. Περισσότερες λεπτομέρειες, στην πορεία προς την παράσταση και στο πρόγραμμα της παράστασης.