Elections communales 2024: όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε

Οι δημοτικές εκλογές (Elections communales) πλησιάζουν: στις 13 Οκτωβρίου οι Βέλγοι καλούνται στις κάλπες για να ορίσουν τους εκπροσώπους του δημοτικού συμβουλίου (δημάρχους, δημοτικούς συμβούλους κλπ).

Λίγες εβδομάδες πριν από την ψηφοφορία, τα διάφορα κόμματα υπέβαλαν επίσημα τις λίστες τους. Σε ορισμένους δήμους βέβαια οι προσφυγές βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη κι ως εκ τούτου, ορισμένες λίστες δεν έχουν ακόμα οριστικοποιηθεί. Με τις οριστικοποίηση των υποψηφίων, δείτε τους όλους εδώ. Ας δούμε, όμως, όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζετε, πριν σηκωθείτε να πάτε στο εκλογικό σας κέντρο.

Θυμίζουμε πως οι εκλογές αφορούν

Τις Βρυξέλλες με 19 δήμους
Την περιφέρεια της Φλάνδρας με 5 επαρχίες και 285 δήμους
Την πόλη της Αμβέρσας όπου θα διεξαχθούν επίσης εκλογές για την ανάδειξη αντιπροσώπων των δέκα περιφερειών
Τη Βαλλονίας με 5 επαρχίες και 261 δήμους
Τους δήμους Fourons, Comines-Warneton και τα περίχωρα των Βρυξελλών, όπου οι δημοτικοί σύμβουλοι και τα μέλη του CPAS εκλέγονται άμεσα.

* Υπενθυμίζουμε πως στην ΦΛΑΝΔΡΑ, η ψηφοφορία ΔΕΝ είναι υποχρεωτική, κάτι που όμως ισχύει ΜΟΝΟ για τις τοπικές και επαρχιακές εκλογές.

Προϋποθέσεις ψηφοφορίας

Αυτό σημαίνει ότι όλοι οι πολίτες που πληρούν ορισμένες προϋποθέσεις που προβλέπει ο νόμος θα αναμένονται στα εκλογικά τμήματα στις 13 Οκτωβρίου. Ποιες είναι όμως οι προϋποθέσεις;

1. Εθνικότητα
Για να ψηφίσετε στις τοπικές εκλογές (δημοτικές και επαρχιακές), πρέπει πρώτα από όλα να έχετε βελγική υπηκοότητα το αργότερο την ημέρα των εκλογών.

Στο δημοτικό ψηφοδέλτιο (αλλά όχι στο επαρχιακό) θα μπορούν να ψηφίσουν και ξένοι υπήκοοι που έχουν υποβάλει αίτημα στη δημοτική τους αρχή πριν από τις 31 Ιουλίου. Για λόγους πληρότητας, θα προσθέσουμε ότι οι υπήκοοι τρίτης χώρας της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει επίσης να διαμένουν στο Βέλγιο κατά κύριο λόγο και νόμιμα για τουλάχιστον 5 χρόνια.

2. Ηλικία
Είτε σε τοπικές είτε σε βουλευτικές εκλογές (περιφερειακές και ομοσπονδιακές), μόνο πολίτες ηλικίας 18 ετών και άνω την ημέρα των εκλογών έχουν το δικαίωμα να ψηφίσουν.

Αυτό σημαίνει επομένως ότι οι νέοι ηλικίας 16 και 17 ετών που είχαν λάβει άδεια ψήφου κατά τις ευρωεκλογές στις 9 Ιουνίου θα πρέπει να απέχουν αυτή τη φορά.

3. Μητρώο
Οι πολίτες που επιθυμούν να είναι υποψήφιοι στις δημοτικές και/ή επαρχιακές εκλογές, θα έπρεπε να έχουν εγγραφεί στο μητρώο πληθυσμού του δήμου κύριας κατοικίας από τις 31 Ιουλίου.

Αυτό σημαίνει επίσης ότι ο πολίτης που πληροί τις προϋποθέσεις ιθαγένειας και ηλικίας έχει υποχρέωση να ψηφίσει στον δήμο που είναι εγγεγραμμένος και για τους υποψηφίους που παρουσιάζονται εκεί.

4. Αστικά δικαιώματα
Τέλος, η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος επιφυλάσσεται σε πολίτες που δεν έχουν στερηθεί τα ατομικά και πολιτικά τους δικαιώματα.

Πρέπει να σημειωθεί σχετικά ότι ψηφοφόρος που επιλέγει να μην τιμήσει το καθήκον του ως πολίτης 4 φορές σε διάστημα δεκαπέντε ετών διαγράφεται από τους εκλογικούς καταλόγους για περίοδο δέκα ετών.

Σε περίπτωση ανικανότητας
Εάν η ψήφος είναι δικαίωμα, είναι επίσης, όπως θυμόμαστε, καθήκον, που συνεπάγεται υποχρέωση προσέλευσης (σημειώνεται από τα άρθρα 62 και 68 του Συντάγματος).

Αυτό σημαίνει ότι μετρούνται λευκές και άκυρες ψήφοι (αλλά δεν λαμβάνονται υπόψη κατά την κατανομή των εδρών).

Σε περίπτωση δυσκολίας (σωματική ή αισθητηριακή, νοητική, ψυχολογική ή μαθησιακή κ.λπ.), είναι δυνατό να συνοδεύεται από ψηφοφόρο της επιλογής τους.

Και σε περίπτωση δικαιολογημένου κωλύματος (λόγω ασθένειας, παραμονής στο εξωτερικό, εργασίας ή σπουδών, στέρησης της ελευθερίας), ο ψηφοφόρος πρέπει στη συνέχεια να δώσει εξουσιοδότηση σε ψηφοφόρο της επιλογής του, σύμφωνα με μια διαδικασία που είναι διαθέσιμη online.

Γιατί η ψηφοφορία είναι υποχρεωτική;

Την εποχή της ανεξαρτησίας του Βελγίου, αποφασίστηκε ότι δικαίωμα ψήφου θα είχαν μόνο άνδρες ηλικίας 25 ετών που πληρώνουν την εκλογική απογραφή (συγκεκριμένη φορολογική ποσόστωση). Για τις δημοτικές εκλογές, η ηλικία αυτή πέφτει στα 21 έτη. Το 1883, ωστόσο, το σώμα των ψηφοφόρων για τις δημοτικές και επαρχιακές εκλογές διευρύνθηκε για να συμπεριλάβει καταρτισμένους πολίτες, δηλαδή άνδρες πολίτες που είχαν αποκτήσει ορισμένα διπλώματα ή ασκούσαν ορισμένες θέσεις ευθύνης.

Στην πράξη, όμως, πολλοί από αυτούς τους ψηφοφόρους δεν κάνουν τον κόπο να ταξιδέψουν. Το ποσοστό αποχής τότε γενικά κυμαίνεται μεταξύ 20 και 30%. Ή ακόμα περισσότερο: κατά τις γενικές εκλογές του 1855, μόλις το 35% των 42.907 πολιτών που αποτελούσαν τότε το εκλογικό σώμα προσήλθε στις κάλπες για να εκλέξει 54 γερουσιαστές.

Πρέπει να ειπωθεί ότι οι εκλογές είναι συχνές αυτή τη στιγμή. Επίσης, η ψηφοφορία στη συνέχεια γίνεται αποκλειστικά στην πρωτεύουσα της περιφέρειας (τουλάχιστον οι βουλευτικές εκλογές), αναγκάζοντας τους ψηφοφόρους να ταξιδέψουν, κάτι που μερικές φορές είναι μακρύ, περίπλοκο και δαπανηρό.

Όταν, κάτω από την πίεση μιας γενικής απεργίας που οργανώθηκε από το βελγικό εργατικό κόμμα και την απειλή μιας εθνικής επανάστασης, μια τεράστια μεταρρύθμιση καθιέρωσε την καθολική ψηφοφορία των ανδρών το 1893, αποφασίστηκε τότε να γίνει η υποχρεωτική ψηφοφορία. Από 140.000 άτομα, το εκλογικό σώμα αυξήθηκε τότε σε 1,37 εκατομμύρια άτομα. Το ποσοστό της αποχής μειώθηκε σε περίπου 6% το 1894. Χρειάστηκαν περισσότερο από έναν αιώνα – και νέες μεταρρυθμίσεις για τον εκδημοκρατισμό της άσκησης (επέκταση της ψήφου στις γυναίκες, μείωση της νόμιμης ελάχιστης ηλικίας στα 18 έτη) των ψηφοφόρων – πριν ξεπεράσουν ξανά το όριο του 10%.

Εκλογικά Κέντρα

Για να δείτε τα εκλογικά κέντρα στις Βρυξέλλες, μέσω διαδραστικού χάρτη, πατήστε εδώ.