Βελγικές φολκλορικές εκδηλώσεις μπορεί να βγουν από τη λίστα της Ουνέσκο, επειδή δεν περιλαμβάνονται γυναίκες

Η σεζόν του καρναβαλιού στο Βέλγιο ξεκινά με τα κορυφαία καρναβάλια του Binche και του Malmedy την Κυριακή πριν από την Καθαρά Τρίτη και συνεχίζεται με μια πληθώρα εκδηλώσεων για το La Laetere (την Τέταρτη Κυριακή της Σαρακοστής), συμπεριλαμβανομένων των παραδοσιακών γιορτών στις Αρδέννες και τη La Louvière, ενώ τελειώνει με τις γιορτές των Γιγάντων του Ath στα τέλη Αυγούστου και το Simpélourd του Soignies τον Οκτώβριο.

Ωστόσο, σε αυτές τις δημοφιλείς εκδηλώσεις είναι εξαιρετικά σπάνιο, αν όχι καθόλου, να βρεις μια γυναίκα «Gille», για παράδειγμα, με τα εμβληματικά κοστούμια και τα πορτοκαλί καλάθια της, ειδικά σε μεγάλα καρναβάλια όπως τα αναγνωρισμένα από την Unesco του Binche και του Malmedy.

Τώρα όλα αυτά ίσως πρέπει να αλλάξουν. Εάν οι διοργανωτές βασικών καρναβαλιών -όπως στο Stavelot ή άλλα φολκλορικά όπως το Doudou της Μονς (τον Μάιο) – δεν υπογράψουν έναν ηθικό χάρτη που δεσμεύεται για τον αμοιβαίο σεβασμό, την πολιτιστική πολυμορφία, τη συμμετοχή των νέων και την ισότητα των φύλων, κινδυνεύουν να χάσουν τον τίτλο τους ως «άυλη πολιτιστική κληρονομιά» και τις επιδοτήσεις που τις συνοδεύουν.

Το ρεύμα στρέφεται ήδη προς περισσότερη ποικιλομορφία, δήλωσε ο Guillaume Soupart, μέλος του κοινοβουλίου της Ομοσπονδίας-Βαλλονίας-Βρυξελλών. Και μετέφερε τις ανησυχίες αυτές προς την υπουργό-πρόεδρο της Βαλλονίας, αρμόδια για τον πολιτισμό, Élisabeth Degryse (Les Engagés).

«Η Ένωση για την Προάσπιση της Λαογραφίας (ADF) αποφάσισε να ικανοποιήσει ένα αίτημα μιας γυναικείας οργάνωσης για συμμετοχή στο Καρναβάλι του Binche. Καθώς αυτή η ημέρα προορίζεται παραδοσιακά για άνδρες, η απόφαση έχει πυροδοτήσει πολλές συζητήσεις στην πόλη», είπε, προσθέτοντας ότι «μερικοί άνθρωποι πιστεύουν ότι οι παραδόσεις είναι αμετάβλητες».

«Στη Μονς, η θέση των γυναικών στο Combat dit Lumeçon αμφισβητείται επίσης μερικές φορές, παρά το γεγονός ότι η προστάτιδα της πόλης είναι γυναίκα».

Στη γραπτή απάντησή της, η Degryse είπε: «Η άυλη πολιτιστική κληρονομιά (ICH) είναι μια ζωντανή κληρονομιά, που περνάει από γενιά σε γενιά μέσω χειρονομιών, τεχνογνωσίας και χειροτεχνικών πρακτικών, συμβολίζοντας τον πλούτο των πολιτιστικών και κοινωνικών μας αξιών.

Η ανάγκη εξέλιξης κατοχυρώνεται στον ορισμό του ICH. Η συμμόρφωση με έναν δεοντολογικό χάρτη αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την αναγνώριση στοιχείων του ICH μας ως «εμβληματικά στοιχεία» της Ομοσπονδίας Βαλλονίας-Βρυξελλών και για τη λήψη επιδότησης για τη διατήρησή τους».

Αυτά τα χρήματα μπορούν να χορηγηθούν για να βοηθήσουν στη «μετάδοση, προώθηση, έρευνα και εξοπλισμό» του λαογραφικού στοιχείου μιας εκδήλωσης.

Συνολικά, μεταξύ 2022 και 2024, το γραφείο του υπουργού επιβεβαίωσε ότι έχουν χορηγηθεί λίγο περισσότερα από 65.000 ευρώ για το σύνολο του FWB.

Στο Hainaut, το καρναβάλι του Binche, το Doudou της Μονς και το Marches de l’Entre-Sambre et Meuse έχουν αποκτήσει τον τίτλο του «εμβληματικού στοιχείου», οπότε θεωρητικά θα δικαιούνταν επιδοτήσεις.

Ωστόσο, οι διοργανωτές είπαν ότι δεν είχαν λάβει ποτέ χρήματα για να οργανώσουν τις εκδηλώσεις τους. Έτσι, αν αποφάσιζαν να μην υπογράψουν τη χάρτα, δεν θα έχαναν οικονομικά.

Η μεταδιδακτορική ερευνήτρια και ανθρωπολόγος Manon Instasse λέει: «Από τις 60 περίπου παραδόσεις που αναφέρονται ως άυλη πολιτιστική κληρονομιά στην Ομοσπονδία Βαλλονίας-Βρυξελλών, περίπου 30 επηρεάζονται από ηθικά ζητήματα και θα πρέπει να αντιμετωπίσουν το ζήτημα της αλλαγής τα επόμενα πέντε χρόνια. Η αλλαγή είναι αναπόφευκτη. Απλώς πρέπει να βρούμε τους σωστούς τρόπους για να την εφαρμόσουμε».